شیعه‌لرین تاریخ و کلام کتابلارینا گؤز گزدیرنده گؤرورسن اونلار ائمه‌نین اماملیغینا روایتلردن، قرآن آیه‌لریندن و تاریخی خبرلردن سند گتیریرلر و اونلارین پیغمبرینن قوهوم اولدوقلارینا استدلال ائله‌میرلر.

بئله شبهه یارانیب کی پیغمبرینن (ص) قوهوم اولماق مثبت مسأله ساییلسا دا، آرتیق ایسته‌مک و سوءاستفاده‌یه سبب اولمامالیدیر. بئله تصور اولمامالیدیر کی پیغمبرین عمیسی اوغلو اولماق اونون خلیفه‌سی اولماق سبب ساییلا بیلر. پیغمبرین خلیفه‌سی اولماغا قرآندان صریح و آیدین دلیل لازمدیر. پیغمبرلرین آدلاری قرآندا آپاریلدیغی کیمی پیغمبره خلیفه الله طرفیندن سئچیلمیش اولسایدی حتماً قرآندا یازیلاردی. بیر حالداکی بئله بیر شئی یوخدور و شیعه‌لر پیغمبرین خلیفه‌سی اوچون قرآندان دلیل گتیره بیلمیرلر!

بو شبهه‌یه بئله جواب وئیریلیر کی: دینی تعلیماتین ثابت اولماسی اوچون اونون بوتون جزئیاتی و خصوصیاتی قرآندا گلماغا ضرورت یوخدور. بلکه اونون اصلی قرآندا و جزئیاتی و تفصیلاتی پیغمبرین کلامیندا گلسه کفایت ائلر و حجت ساییلار. امامت مسأله‌سی‌ده عمومی و کلی صورتده اوصافینی ذکر ائله‌ماغینان قرآندا گلیب و جزئیاتی‌دا پیغمبرین سؤزلرینده تبیین اولونوب.

شیعه‌لرین تاریخ و کلام کتابلارینا گؤز گزدیرنده گؤرورسن اونلار ائمه‌نین اماملیغینا روایتلردن، قرآن آیه‌لریندن و تاریخی خبرلردن سند گتیریرلر و اونلارین پیغمبرینن قوهوم اولدوقلارینا استدلال ائله‌میرلر. شیعه‌ کتابلارین بونلارا اشاره ائله‌ماق اولار

الف) الافصاح فی امامة امیرالمومنین ـ علیه السلام ـ، تألیف شیخ‌مفید؛

ب) الشافی فی الامامة، اثر سید مرتضی و تلخیص آن از شیخ طوسی؛

ج) کشف المراد، اثر علامه حلی که شرح تجرید الإعتقاد خواجه نصیرالدین طوسی؛

د) عبقات الانوار، تألیف علامه میرحامد حسین؛

ذ) الغدیر، اثر علامه امینی.

امام علی و مجادله با رقیبان

اولا بیلر حضرت علی‌نین بعضی سؤزلرینده او حضرتین پیغمبرینن قوهوم اولماغا اشاره اولا کی بعضیلرینده بو شبهه‌نی یارادا. مثلا اماما نسبت وئریلن بو شعر:

                     و إن کنت بالقربی حججت خصیمهم           فغیرک أولی بالنبی و أقرب

«قوهوملوغونان مدعی‌لره دلیل گتیریرسن، آیریلاری (پیغمبره) سندن داها یاخین و داها یاراشاندیلار».

امامین سؤزونه دقّت یئتیرماغینان آشکار اولور کی امام بونو دئمک ایسته‌میر کی پیغمبرینن قوهوملوق خلیفه‌لیق مشروعیتی ساییلا بیلر بلکه مقابل طرفین اؤز استدلالی اینن جواب وئرماق ایتسر کی او، استدلالی‌نین اشتباه اولماسینی بیلسین.

هابئله اماملارین هامیسی‌نین پیغمبر نسلیندن اولماسی بو گمانی یاراتمامالیدیر کی اونلار فقط پیغمبر قانیندان اولدوقلاری اوچون امام اولوبلار. شیعه‌نین اعتقادینا گؤره اماملیق مخصوص صلاحیتدیر کی اونو تانیماق الله‌ا مخصوصدور.

بونا گؤره امام الله طرفیندن منصوب اولمالیدیر. منتها الله تعالی اماملارین هامیسی‌نین بیر طایفادان اولماسینی مصلحت بیلیب و تقدیر ائله‌ییب.

شیعه‌نین اعتقادینا گؤره، قرآن مختلف آیه‌لرینده امامت مسأله‌سینه اشاره ائله‌ییب و حتی امامین اوصافینی بیان ائله‌ییب و مصداق تعیین ائله‌ییب آما اوندان آد آپارماییب و بو وظیفه‌نی پیغمبرین عهده‌سینه قویوب و پیغمبریمیز ده دفعه‌لرله صراحتینن اؤزوندن سونراکی خلیفه‌نی تانیتدیریب و آد آپاریب.

شیعه‌لری قوی و توجیهلی استدلالینان، امامت آیه‌سی، ولایت آیه‌سی، اطاعت آیه‌سی، مباهله آیه‌سی، زخرف سوره‌سی‌نین 45-جی آیه‌سی و آیری آیه‌لره استناد ائله‌ییب اونلاری امامت آیه‌سی بیلرلر و هابئله الیمیزه چاتمیش شیعه و سنّی کتابلاریندا بول اولان یوم الانذار، غدیر، منزلت، ثقلین، کساء و آیری حدیثلره استناد ائله‌ییب، پیغمبرین اؤزوندن سونراکی خلیفه‌نین تعیینینی بیان ائله‌ییبلر.

بو اوزدن اماملارین آدی قرآندا گلمه‌ماغی، اونلارین امامتی‌نین قبول اولونماسینا سبب اولا بیلمز. بلکه فقط بو سؤالا جواب وئرماق کی نییه اونلارین آدی قرآندا گلمه‌ییب اختلافلاری آرادان آپارا بیلر.

بو سؤالین جوابیندا چوخلو عامل‌لر مطرح اولوب. بونا تای کی الله تعالی بو وسیله‌ اینن اسلام امتینی امتحان ائله‌سین. یعنی امامتین جزئیاتی و تفصیلاتی پیغمبرنی دیلی اینن مطرح اولسون کی مسلمانلاری او حضرتدن نه قدر اطاعت ائله‌دیقلاری اورتایا چیخسین و واقعی مؤمنلر تانینسین. هابئله اولا بیلردی حضرت علی‌نین (ع) آدی قرآندا گلماغینان نه اینکی اختلافلار آرادان گئتمه‌سین بلکه داها بؤیوک اختلافلار یارانسین و اسلام و قرآنین اصلی خطره دوشسون.

هر حالدا ائمه آدی‌نین قرآندا گلمه‌مه‌سی‌نین سببسنی بیلاق و یا بیلمه‌یاق مسأله‌نین اصلینده فرق ائله‌مز. چونکی بیزه مهم اولان قرآنا و پیغمبره تابع اولماق و دینی وعارفی اونلارین دئدیقلاری کیمی آنلاماقدیر.

سنی کتابلاردا بو روایتلرین سندینی گؤرمک اوچون بو کتابلارا مراجعه ائلیه بیلرسیز: موسوعة الامامه فی نصوص أهل السنة، سیّد شهاب الدین المرعشی؛ باهتمام السید محمود المرعشی و محمد اسفند یاری و عدّة من المحققین (قم: صحیفة فرد و مکتبة آیت العظمی المرعشی، ۱۳۸۸)، ج ۱۰؛ کتاب الله و أهل البیت فی حدیث الثقلین من الصحاح و السنن و المسانیه من مصادر أهل السنة، لجنة التحقیق فی مسألة الامامة مدرسة الامام باقر العلوم (قم: دلیل ما، ۱۴۲۲ هـ ق).