منجی بحثی تقریباً بوتون دینلرده، ایستر وحیانی دینلرده و ایستر غیر وحیانی دینلرده واردیر. آزیندان بیر عدّه‌نین اعتقادینا گؤره هندو و بودا دینلری وحیانی دین اولمادیقلارینا رغماً او دینلرده ده منجی بحثی مطرح اولوب. او دینلرین انیانجینا گؤره آخرالزماندا بیر نفر گله‌جاق و وحیانی دینلرده مطرح اولان منجی‌نین ایشلرینی گؤره‌جاق.
بودایی دینینده آخرالزماندا ظهور ائدن بودالاردان سؤز گئدیر. هندو دینینده ده «کریشنا»یا مختلف تجلّی‌لر تانیرلار کی انسانلارین نجاتی اوچون «کریشنا»نین آخر تجلّی‌سی آخرالزماندا باش وئره‌جاق. بو دینلرده آخرالزماندا گلن شخصه او ایشلری نسبت وئریرلر کی وحیانی دینلرده، _اسلام، مسیحیت و حتّا زردوشتلیقدا_ آخرالزماندا ظهور ائدن شخصه نسبت وئریلیر.
اسلامدا آخرالزمان منجی‌سینه ایکی مختلف باخیش وار. بیری شیعه طرفیندن و بیر اهل سنّت طرفیندن. بیز شیعه‌لری او حضرتین وارلیغینا و غیبتده اولدوغونا اینانیریق آما اهل سنّتین اعتقادینا گؤره او حضرت هله ولادت تاپماییب و آخرالزماندا دنیایا گله‌جاق. آما امام زمانین (عج) گؤره‌جگی ایشلر باره‌ده شیعه و اهل سنّتین اعتقادی بیردیر.
نهج‌البلاغه کتابیندا مهدویّت باره‌سینده درین بیر مقاما اشاره اولوب. حضرت علی (ع) اوردا بویورور: «آخرالزماندا «يعطف الهُدي علي الهوي إذا عطفوا الهوي علي الهدي» یعنی هدایتین ضلالته و «الهوی»یه چئوریلدیگی زماندا امام زمان (عج) «الهوی»نی هدایته چئویرر». «الهوای» آشاغی دوشمک و پیسلشماق معناسیندادیر. «الهدی»نی هدایت مقابلینده گتیرمکله بو مهم نکته‌یه اشاره اولور کی آخرالزماندا هدایت قاپیلاری‌نین هامیسی آچیق اولاجاق.
نهج البلاغه‌ده تحقیق ائدنده، «هوی» و «هدی» نین بیر-بیرینه مقابل معنادا ایشلنمه‌سینه دفعه‌لرله راستلاشیریق. بو گؤزل کتابدا «تقوی» سؤزو ده «هدی»نین یئرینده اوتوران کلمه‌لردندیر.
حضرت علی (ع) تقوی کلمه‌سینی معنا ائدنده اونو بیر گوج تانیتدیریر کی انسانی تعادل‌لی اولماغا کؤمک ائدیر. حضرت علی (ع) بویورور: «تقوی، انسان اونون بئلینه مینمیش حمیل بیر آت کیمیدی کی جیلوو اونون الینده‌دیر و اونو سعادته و مقصده چاتدیرار. آما «هوی» نوختاسی قیریلمیش یاراماز بیر آت کمیدیر کی جیلوو راکب الینده دئییل و هر آن اونو یئره ییخا بیلر». بو اساسدا امام زمانین (عج) اساس شاخصه‌سی اعتدالدیر. بو اعتدال حیاتین بوتون عرصه‌لرینده ظاهر اولور. او جمله‌دن اخلاق، دیندارلیق، امنیّت و . . . عرصه‌لرینده.