غضب،
مغلوبیّته اولان ذاتی عکسالعملدیر. هامیمیز ایستر-ایستهمز بیزی حرصلندیرن وضعیّتلرینن
اوز به اوز اولوروق. حرص، زندگانلیغین بیر جزئی اولسا دا، خاصیّتی بیزی هدفه
چاتماقدان ساخلاماقدیر.
بئلهلیغینان
بیز غضبیمیزی کنترول ائلهماغی باشارماساق، او بیزی کنترول ائلیهجاق. غضبلی
اولماق قبول اولونان بیر شئیدیر آما اونا گؤره اؤزوموزه و اطرافداکیلارا صدمه
وورماق قبول اولاسی دئییل.
غضبین بئش
عاملی اولا بیلر:
1. محیطدهکی
عامللر: خوشا گلمز و غضبلندیرن اتّفاقلار باش وئرن محیطده اولماق، حرصلنماقدا چوخ
نقشی وار. حقیقتده انسانین تحمّلی آرامشلی محیطلرده خوشا گلمز محیطلره نسبت داها
چوخ اولار.
2. هیجان وئرن
عامللر: بیزده اولان حسّلرین مثبت و یا منفی اولماسی، عکس العملیمیزی غضبلندیرن
وضعیّتلره گؤره دَییشر. مثلاً ماشین تصدیغی امتحانیندا موفّق اولاندان سونرا
اتوبوسون یاریم ساعت یوبانماسی سیزه او قدر ده ناراحت ائلهمز. آما متحاندا ردّ
اولساز، هر مسأله او جملهدن اتوبوسون یوبانماسی سیزی حرصلندیرر.
3. جسمی عامللر: تحقیقلر، مزمن آغریلاری اولانلارین داها تئز
ناراحت اولدوقلارینی گؤرسدیر.
4. انسانلارین باخیشی و دوشونجهسی: دوشونجه و
فکرلریمیزین، بیزده یارانان حسّلرین نئجهلیغیندا چوخ نقشی وار. مثلاً
اطرافیمیزداکی انسانلاردان انصافلی، ادبلی، منطقلی و . . . اولماغی گؤزلهساق،
اونون ترسینی گؤردویوموزده چوخ احتمالا حالیمیز چوخ پیس اولا.
5. فرهنگی عامللر: هر کس، اولدوغو و
یاشادیغی فرهنگین تأثیرینده مختلف حرصلندیرن موقعیّتلرده فرقلی عکس العمل گؤرسدر.
غضبی نئجه
گؤرسداق؟
انسانلار
حرصلننده اؤز حسّلرینی فرقلی شکللرده گؤرسدرلر:
1. غضبلنماغی
علامتلرینی گیزلتماق: بعضیلری حرصلننده غضب علامتلرینی گیزلدرلر و بروزه وئرمزلر.
2. قیشقیر-باغیر سالماق: بعضیلری حرصلننده رفتارلاری خشن اولار.
مثلاً اوجادان قیشقیرارلار، وورارلار، یامان دئیرلر و بیر شئیلر آتیب سیندیرارلار.
آیری سؤزونن آیریلارینا و یا وساییله صدمه وورارلار. بعضی خشن رفتارلار دا مستقیم
اولماز؛ یعنی ظاهره خشن حرکتین شاهدی اولموروق آما غیر مستقیم حالدا آیرلارینا
صدمه وورور. مثلاً رئیسین الیندن حرصلنیب و ظاهرده چوخ آرام گؤروشور آما ایشیندن
کسیر و یا وسایلدن میغایات اولماقا لازم اولان دقّتی ائلهمیر.
3. قاطعانه: بعضیلری حرصلنماقلارینا رغماً مقابل طرفه صدمه ووران
بیر ایش گؤرمزلر آما حسّلرین ابراز ائدیب ایستکلرین دیله گتیررلر. بو یول غضبی
بیلیندیرماغا لاپ یاخجی یول ساییلیر.
دقّت ائلهسز
حرصلنن آداملار ایکی ایشی گؤره بیلمزلر: بیری مسألهنین حلّی و بیریده غضبی
دوزگون شکلده ابراز ائلهماق. انسان، لحنی دَییشمهدن، تهدید ائلهمهدن غضبلی
اولدوغونو دیله گتیرمهلیدیر. مثلاً «سن منی حرصلندیریرسن» یئرینه یاخجی اولار
دئسین: «من بو حرکتی گؤرنده حرصلنیرم».