گوندهلیق دانیشیقلاریزدا نئچه دفعه «
هیم م م م م م »دان ایستیفاده ائلیرسیز؟ ایندیهجن دیقّت ائلهمیسیز کی اونو نئچه
موختلیف معنادا و فقط دئماق لحنین دگیشمهسیله ایشلهدیرسیز؟ بو سسین رمزی نهدیر
کی بو سادهلیغی اینن بو قدر ایشلهنیر؟
گوندهلیق دانیشقلاریزا بیر آز دیقّت
ائلهسیز, احتیمالاً « هیم م م م م م »سؤزونو چوخ ائشیدهسیز. بو سس (هیممم)
دونیانین چوخلو دیللرینده جماعتین گوندهلیق دانیشیقلاریندا ایشلهنر و البته بعضی
دیللرده همان معنادا آیری سس ایشلهنر. حتی یازیلاردا, نامهلرده, ایمئیللرده, اساماسلرده
و اینترنت صفحهلرینده یازیلان نظرلرده ده اونو گؤرمک اولار. آما دوغرودان دا بو
سسین معناسی نهدیر و بیز نیه اونو ایشلهدیریک؟ هاردان گلیب؟
هئچ کسه اوشاقلیقدا «هیممم» سسینین
معناسی توضیح وئریلمز و لوغتنامهلرده اولماسیدا بعیددیر. اصلاً اونو بیر لوغت
بیلمک بئله چتیندیر. بونونلا بئله بیز گوندهلیق دانیشیقلاریمیزدا اونو ایشلهدیریک.
اؤزوده موختلیف معنالاردا. قالیب لحنی نهجور اولسون, گاهدان بو معنادادیر: بیلمهدیم
نه دئدین, تازادان دئنه. «هیممممم »ین دئمهسی اوزاناندا بو معنانی وئریر: دئدیغین
زادین اوستونده فیکیرلهشیرم. بعضاً ده اونو یئیین دئینده بو معنادا اولا بیلر:
بلی, مومکوندور و یا یاخجی فیکیردیر.
«هیمممم»ین موختلیف دیللرده ایشلنمهسینه
رغماً اونون ریشهسی بللی دئییل. آنتولی لیبرمن، مینهسوتا دانیشگاهینین دیل
شیناسی و کلمه ریشهلرینین موتخصیصی «هیممم» بارهده دئییر: اونون اصلی بارهده
هئچ فیکریم یوخدور. آما او قدر طبیعیدیر کی هر دیلده یارانا بیلر. «هیممم»ین
تاریخی چوخ اوزون اولا بیلر. اونا گؤره اونو دیللرده ردیابلیق ائلهماق اولماز.
آیری سؤزله, شاید دئمک اولار کی کیم نه
بیلیر شاید نئاندرتاللار دا اونا تای سسدن ایستیفاده ائلرمیشلر؟!
فنی لحاظدان «هیممم» آخ, اوه و ... کیمی
بیر سس نظرده توتولور, هابئله شاید اونو بیر زاد یا بیر سسین سمبولی اولان دستهده
یئرلشدیرک, قیژ, تاق تاق, ویز ویز کیمی. بونونلا بئله لیبرمنین دئدیگینه گؤره هئچ
زادین سمبولی دئییل. او بو بارهده توضیح وئریر: اونون اوّل سسی «هـ» اولا بیلر
چوخ ساده, نفس چکماغین بیر بخشی اولسون. اونون ایکینجی بؤلومو «ممم» آغیزین باغلی
واختی تولید اولان سسدیر. بئلهلیکله اولا بیلر بوندان سمبول اولسون کی : «بیلمیرم
نه دئیهم.» بوجورلوغونان بیر فاصیله و مکثی دولدوروروق کی گؤرسهدک کی فعلاً هئچ
زاد دئمیروق آما هله مسألهیه فیکیرلهشیروق. بو ساده سسه آیری لحنلرین ایضافهلشمهسی,
اونا آیری معنالار دا ایضافهلهده بیلر.
نیکلاس کریستنفلد، سندیهگودا کی
کالیفرنیا دانیشگاهین روانشیناسی و مکثلرین دولدورماسی موتخصیصی بونا اینانیر کی
«هیممم» بونا گؤره بوجور یایقیندیر کی حقیقتده خونثا بیر سسدیر. او دئییر:
«حقیقتده اونو دئماق, بیزه هر شئیدن راحاتدیر.»