جامیعه‌ده‌کی تربیت و تعلیم اورگانلاری، خانیواده‌لر، موعلیملر، روحانیلر و عالیملر یعنی اوست اوسته تعلیم و تربیت مسئول‌لاری‌نین ایشلری دوز اولسایدی جامیعه‌ده موشکوللرین چوخونا راستلانمازدیق. جامیعه‌میزده‌کی اینسانلارین چوخ آزی‌نین سؤزو اینن عملی بیر اولور و اکثراً اونلارین عئنی اولماسینا راست گلینمیر. بو مسأله‌نی قیسا بیر یازیدا آچماق اولماز آما اوسته اوسته دئمک اولار کی بونلارین فرهنگی ریشه‌لری وار.خانیواده تربیتیندن باشلاییب جامیعه‌ده تربیت و تعلیم اورگانلارینا جن بو زمینه‌ده تأثیرلیدیلرر. بو مؤعضله بیر ایکی سبب سایماق اولماز.
بیزده اولان بو موشکول، اخلاقی و فرهنگی موشکوللریمیزه تای اوزون سابیقه‌سی اولان اخلاق ضعیفلیغیدیر. آما هر حالدا بو موشکولون یارانماسیندا جامیعه‌ده‌کی تعلیم تربیت سیستملری‌نین موستقیم تأثیری وار.
اینسانلارین سؤزلری و عمل‌لری‌نین بیر اولماماسی‌نین ضررلریندن بیری جماعتین بیر بیرینه اینانماماسیدیر. بیر جامیعه‌دن‌ده اینانماق حذف اولسا داش داش اوستونده دایانماز چونکی هئچ کس آیریسینا اینانمیر و جامیعه‌نین اساس تشکیل وئرنی‌ده اینانماقدان عیبارتدیر. هر شخص فقط اؤز منفعتلرینه دوشونور و اصلاً جمعی منفعتلره اهمیّت وئرمیر. اؤزلرینی‌ده بئله توجیه ائدیرلر کی هامی نئجه من‌ده ائله. بو مسأله او قدر بیزیم فرهنگیمیزه ریشه سالیب کی حتّا بئله بیر مثل چیخیب: «ائلینی آبادالاماغا چالیشانین ائوی خرابا قالار». هامی‌نین بیر مسیره گئتمگی واجیب اولان جامیعه‌ده، هر کسین اؤزونه مخصوص آیری یولو اولسا او جامیعه داغیلار.
ایندی بو بؤیوک موشکولون حل یولو نه‌دیر؟
جامیعه‌ده‌کی تربیت و تعلیم اورگانلاری، خانیواده‌لر، موعلیملر، روحانیلر و عالیملر یعنی اوست اوسته تعلیم و تربیت وظیفه‌سی بویونلاریندا اولانلار، ایسته‌سه‌لر بو موشکول حل اولا بیلر.
بیلدیگیمیز کیمی‌ده اینسانلار سؤزله یوخ بلکه عمل‌اینن هیدایت اولارلار. پیغمبریمیز (ص) گؤزل اخلاقی و کیرداری اینن ایدی کی اینسانلاری بیر-بیر دوز یولا هیدایت بویوردو. یوخسا اونلارا یاخجی اولماغا امر ائله‌ماغینان یاخجی اولانمازلار.