27 جمادی الثانی 1343 ه ق، 1 بهمن 1303 ه
ش تاریخینده، تبریزده، متدین و مرفه بیر خانواده ده دونیایا گؤز آچدی. آتاسی حاجی
میرزا یوسف، عاشیقلر قیبله‌سی حضرت امام حسین (ع) آستاناسینین دلباختهلریندندی
ائله کی کربلای-معلی زائرلرینین قافله سالارلیغینی عهدهسینه آلمیشدی.
آتاسیندان سونرا دهیرلی آناسی اونون
سرپرستلییینی عهدهسینه آلدی.
او بیر بئش یاشینا باشلادیغی زامانلار بیر
گون یوخو عالمینده گؤرر کی گؤیدن اونون یانینا قدر نوردان بیر منبر وار ایکی عالم
بی‌بیسینین مقدس وجودو تشریف گتیرر و اونو نوازش ائدیب یوخلار(تفقّد ائدر) و اونا
محبت ائدیب الینی باشینا واۆزونه چکر.
ائله نوجوانلیق چاغیندان اونون اوجا و ناآرام
روحو حقیقت وسیرلری کشف ائتمهیه قالخدی. او بویورار:
"من نوجوانلیغیمدان نفسیمی تهذیب
ائتمهیه، اؤزومو یئتیشدیرمهیه (خودسازی) و ارادهمی گوجلندیرمهیه باشلادیم.
گئجه‌لری چوخ قورخونج اولان تبریزین متروکه
قبریستانیندا بیر قبیر قازیب اوندا، گئجه‌نی سحره قدر فیکیر و ذکر ایله
گئچیردیم.کاسیبلارا و پولسوزلارا کؤمکلیک ائلهمهیی و اونلاری پولسوزلوقدان
قورتارمایی چوخ سئودیییم اوچون کیمیا مسلهسینین منیم الیمله حل اولماسینا چوخ
چالیشدیم. بو یولدا آتامدان قالان سرمایانین دا بیر قیسمینی خرجله‌دیم آما بیر
نتیجهیه چاتابیلمهدیم. منیم بو چلیشمالاریم چوخ توسللرله برابر اولدوغو اوچون
بیردن، گؤیدن منه بیر ندا گلدی:
جعفر، کیمیا، بیز اهل-بیتین محبتیدیر اونون
دالینجاسان آدیم آت و محکم دور.
او ندانی ائشیتمک حیاتیمی و حیات طرزیمی
دهییشدی. او زامانا قدر طبیعتین گؤرونمز (نامرئی) نیرولارینی امریم آلتینا گتیرمه‌نی
باشارمیشدیم اؤیله کی هر یئرده اوتوردوغومدا بیر نئچه روح و جین حاضیردی و
بویردوقلاریمی اطاعت ائدردیلر. او گوندن سونرا وجودومو عجیب بیر قرارسیزلیق
چولغادی. او یوزدن، صاباح صبح هر شئیی بیر کنارا ووروب خداحافظلیکدن سونرا آشفته
حال و یالین آیاق، کربلا قصدی ایله یولا دۆشوب خسروی مرزیندن عراق توپراغینا وارد
اولدوم.
گؤردویوم بیر یوخودا حضرت امیر الممنین‌ین
(ع) بویوردوغونا گؤره نجفه گئدیب گینه ده امیر المومنین‌ین (ع) امری ایله سهله
مسچیدینه گئدیب سیککیز ایل بویونجا اورادا معتکف قالدیم. آنجاق دستناماز تازالاماق
و اؤزومو تمیزلهمک اۆچون ائشییه چیخاردیم.
بو مودتده حضرت امیر (ع) و امام زامان
(عج) طرفیندن منه چوخلو عنایتلر اولوندو.» سهله مسچیدینین خادملریندن اولان آغا
حاجی کاظم سهلاوی دئییردی: «آغا مجتهدی مسچیدده اولدوغو مدّتده هئچ کس ایله
دانیشمازدی. داییما فیکیر، ذکر و توسل ائدیب آغلاردی.تسبئحی الیندن آییرمازدی.
حالی محتضر ویاریم جان آدام کیمی ایدی. گئجهلر یاتمازدی. بیریسی حجرهسینه
گیرسهیدی بئش دیقه‌دن چوخ اونونلا اوتورماییب ائشییه چیخاردی.
بو اعتکاف گونلرینده، سهله مسچیدینده حاج
ملا آغا جان زنجانی ایله بیر گؤروشمه‌سی اولدو. ملا آغا جان تونو بارهسینده
بویورور: «او ائله بیر آدامدیر کی جاوانلیغیندا بئله هم باطنی قولاغی ائشیدیر هم
باطنی گؤزو گؤرور.»
آغا مجتهدی ایللر بویو نجفـده قالسا دا
یئددی ایل ده کربلادا قالیب بین الحرمین بازاریندا اخباریلر قیصریه‌سینده
باشماقچیلیغا باخیر. بو زامانلار، حضرت سید الشهدانین مطهر صحنینده قیزیل ائیوان
قاباغیندا بیر حجرهده قالیرمیش و گئجه‌لری عبادت و توسل ایله گئچیریرمیش. کربلادا
قالدیغیندا هر گۆن حضرت مسلم‌ۆن بالالارینین زیارتینه گئدرمیش.
سونوندا، آغا مجتهدی، ییرمی ایل ائوی-دالیندالیقدان
سونرا – حضرت مهدی‌نین (عج) امرییله – قوما گئدیب وقف اولونموش کاسیب‌یانا و ساده
بیر منزلده اوتوردو.
او قومدا قالماغا مأمور اولسا دا اؤزونون
ائوی یوخدو و بیر عؤمور ائوی-دالیندالیقدا و آوارا-سرگردان گئچیندی؛ اؤزو بو باره‌ده
دئییر: «نئچه ایل آغلادیق تا اؤزوموزو بیزدن آلدیلار.»
آغا مجتهدی دئیردی: «حضرت بویوروبلار کی
سیزی سفردن معاف ائتدیک آما اون سککیز ایل تخت اوتورمالیسیز.»
اونلار حضرتین امرییله بو مدتی مریضلیک
پالتاریندا گئچیرردی اما قاباقکی کیمی معصوم حضرتلرین (ع) اطاعتینده اولوب ایشلری
حضوروندا اولماغا توفیق تاپابیلنلره تاپشیراردی. آما بعضی زامانلار دا معنوی
گۆجویله مریضلیک پالتاریندان آیریلب حضرتین بویورولارینی اؤزو، یئرینه گتیرردی.
پاک حیاتی بویونجا 53 یول عمل اوتاغینا
گئدیب هر یولدا بیهوش اولونمادان عمل اولوندو.
اؤزو دئیردی: عمل اوتاغیندا بیهوشلوق دوکتورلاری منی بیهوش ائتمک ایتهینده
اجازه وئرمزدیم شریف نادعلی ذکرینی اوچ یول اوخویوب هوشدان گئدردیم.
آغا مجتهدی شریف و برکتلی عؤمرونون سون
ایللرینده قومدان مشهده کؤچوب حضرت امام رضانین (ع) ملکوتی جواریندا ساکین
اولارلار. کؤچنده دوستلاریندان بیریسینه دئیر: «آغا حسینی شاهید اولسون کی منیم
هئچ زادیم یوخدور و آللاه بیلیر کی اینیمدهکی کؤینک ده عاریه‌دیر و هر زادیمی
باغیشلامیشام.»
نئچه یول گؤروندو کی بوتون وارینی بیر
یئرده باغیشلادی. کاسیبلار آراسیندا بؤلوشدورردی ائله کی ائوین ترکینی ده سوپوروب
بیر مدت بیر تلیس پارچاسی اوستونده یاشاردی. بو ایشی حیاتیندا نئچه یول گؤردو. بو
ایشی سخاوت و مادی تعلقدن قورتولوشدو.
او امام رضا (ع) جواریندا دؤرد ایل
اقامتدن سونرا 6 رمضان 1416 ه ق، 6 بهمن جمعه 1374 گونو ناهار چاغی دونیادان کؤچوب
ملکوتا قوووشدو.
اؤلوموندن اوچ آی قاباق یولداشلارینین بیر
نئچه‌سینه بویورار: «آللاه، آل-محمدین سونکو سلاله‌سی، حضرت مهدی (عج) اوچون بیر
قوربانلیق ایستهییب بیزدن ده قبول ائدیب کی قوربانی اولاق و بوغازیمیز بو یولدا
کسیلسین.»
آغا حاجی علی فتحعلی دئیر: «آغا بو مطلبی
بویوردوغو زامان اختیارسیز اولاراق ذهنیمدن کئچدی کی آغا وصیت ائلهمهییبلر؛ ائله
بو آندا آغا بویوردولار: «آغا جان، قولون (غلام) وصیتی اولماز کی.» و گینه ده
بویوراردی کی بیز سید الشهدا قولویوق.»
گینه ده اختیارسیز اولاراق ذهنیمه چاتدی
کی «گورهسن آغانی هارادا قویلایاق». گینه
ده منه باخیب دئدیلر: «حضرت رضا بویوروبلار: "الحمد لله، سن، بیزیم اؤز
فقیریمیزسن و بیز سنه کفایت ائدریک بیر باخ بینؤورهمیز سنین ائویندیر." و
منی اماین مطهر صحنینین گوشهسینین بینؤورهسینده قویلارلار.»
اونلار قیرخ گون کومادا قالدیلار آما بو
مدتده ظاهری حالتلری عجیب صورتده دهییشمیشدی. عضولرینین چوخو ایشدن دوشسه ده
بعضاً بیر حرکتله عادی حالینا قاییداردی و بیر سؤز دئیردیلر و گینه عضولر ایشدن
دوشردی. خوراسان اوستانینین بهداشت و درمان مسوولو، امام رضانین (ع) خادمی و امام
رضا بیمارستانینین رئیسی دوکتور سید حسن هاشمیان و دوکتور لطیفی دئیرلر:
«روح تزکیه‌سی اثرینده آغا مجتهدی ائله
گوجلویدو کی روحونون جیسمینه کامیل اشرافی واردی ائله کی نئچه یول گؤرردیک کی
اختیاری اولاراق مریضله‌شیب اؤز اراده‌لری ایله دوزلردیلر. کومادا اولدوقلاری
زامان، دؤرد اصلی و حیاتی عضولر اولان مغز، اۆره‌ک، بؤیرک و ریهلر بیرر- بیرر
ایشدن دوشردی فقط بیر آندا و بیردن، بوتون عضولر ایشه باشلایاردی و اونلار بیر سؤز
بویوراردیلار و گینه حاللاری ناخوش اولاردی.
یانلاریندا قالانلارین دئدیکلرینه گؤره،
کوما حالیندا بویوردوقلاری سؤزلردن بیرییسی بویدو:
«عاشیق، معشوقونون رنگیندن آلمازسا
عشقینده صادق دئییل».
اونلاری معالجه ائن دوکتورلار هیئتی
دئیرلر: «آغا ائله بیر شراییطده دیرلر کی ریهلر ایشدن دوشوب و نفس وئرمک اوچون
بوغازلارینی کسیب مخصوص دستگاهی ریهیه وارد ائتمکدن سونرا آیری یولوموز یوخدور».
آغا قرآن‌نویس کی آغانی یانیندایدی، دئیر:
« بو پیشنهاد اولوناندا ایستهمیشدیم کی "یوخ" دئییم آما بیردن بیره
اختیارسیزجا "بلی" دئییب اجازه وئردیم. رضایتلیک وئردیکدن سونرا دا نه
قدر مانع اولماق ایسته‌دیم اختیاریم یوخدو و دانیشامیردیم.
دوکتورلار هیئتی آغانین بوغازینی تیغ ایله
کسدیکلر زاماندان آز سونرا، اوتاغا یاشیل بیر نور وارد اولدو. بو آندا، مونیتور اوزون
بیر سس وئردی. سونرا دا آغانین ملکوتی روحو، ساققاللارینین بوغازی قانینا
بویاندیغی حالدا، گؤیلره عروج ائتدی. بورادا «عاشیق، معشوقونون رنگیندن آلمازسا
عشقینده صادق دئییل» دئیه بویوردوقلاری سؤزون معناسی آیدینلاشیب دوغرولدو و
ساققالاری، اربابی و مؤولاسی حضرت ابا عبد الله الحسین (ع) کیمی، بوغازی قانینا
بویاندی.»
کرامتلری و اخلاقی فضیلتلریندن
عرفات چؤلونده
عطا الله سبحانی جنابلاری، حاج ابراهیم
آغا اسفلانی‌دن نقل ائدر: «فامئلیمیزین قوجا آروادلاریندان بیریسی، خانواده‌سی
ایله، مکه‌یه گئتمیشدی. او بوتون چادیرلرین رنگی بیر اولان عرفات چؤلونده،
خانوادهسیندن آیریلیب اونلاری ایتیرمیش ایمیش. نه قدر آختارسا دا تاپا بیلمهمیش
ایمیش. اورانین اهلینین ده دیلینی بیلمیرمیش کی سوروشسون و بلدچیلیک ایسته‌سین. بو
آندا بوتون قاپیلاری اۆزونه باغلی کیمی گؤروب حضرت بقیة الله الاعظمه (عج) متوسل
اولوب "آغا جان، من تک بیر قوجا آروادام؛ نئیله‌مه‌لییم؟" دئیر. بو آندا
آغا مجتهدی‌نی گؤرر کی قاباقدان اونا طرف گلیر. آغایا سلام وئرب دئیر:
"ایتمیشم". آغا اونا "کیمینله گلیبسن؟" سوروشار.
"خانوادهم ایله" دئیر. بویورار: "منیمله گلین؛ سیزی خانواده‌نیزین
چادیرینا یئتیریم". یولا دوشورلر. بیر نئچه قدم گئتمه‌دن چادیرا چاتیرلار.
چادیرینی تاپان قوجا آرواد، اونلاردان نه
قدر خواهیش ائدیب ایچری بویوروب بیربوزلو سو ایچیب سونرا تشریف آپارمالارینی ایسته‌سه
ده، بویورارلار: "ایشیم وار گئتمهلییم".
قوجا آرواد، خانوادهسییله ایرانا قاییداندا
حاج ابراهیم آغا گؤروشونه گئدر. قاری (قوجا آرواد) اوندا سوروشار: "آ غا
مجتهدی‌نین گؤروشونه گئدیبسیز؟"
حاج ابراهیم آغا دئیر: "آغا مکه‌یه
گئتمهییب کی."
قاری "اؤزوم اونو عرفات چؤلونده
گؤردوم. منی چادیرا یئتیردی." و عرفات چؤلۆنده ایتمه‌سینی آشنالارا تعریفلر .
هامیسی ائشیدیب حئیران اولارلار.»
آللاه غئیرتلیدیر
حاجی علی حاجی فتحعلی جنابلاری
بویورارلار: «بیر گون آغایا دئدیم کی بعضی واختلار کی ماشین ایله سفر ائدیریک،
شوفئر موسیقی آچیر بیزه ده چوخ چتین اولور کی وساییلیمزله سویوق هاوادا ماشیندان
دۆشک؛ وظیفه‌میز نه‌دیر؟
آغا بویوردولار: "ّبلی، آغا جان،
حتماً دوشون؛ آللاه غئیرتلیدیر".
بو جریاندان سونرا، بیر دفعه، قیشین
اورتاسیندا، اوتوبوسا مینمیشدیم کی شوفئر موسیقی آچدی اونو منع ائله‌دیییم زامان،
"ایسته‌مزسن دۆش" دئدی. من ده چؤلۆن اورتاسیندا، یئره دوشوب بیرآز
دوردوم آنجاق ماشیندان خبر اولمادی. بیردن آغا مجتهدی‌نین سؤزو یادیما دوشدو:
"آللاه غئرتلیدیر". بو زامان"آللاه غئرتلیدیر" دئدیم. نئچه
دیقه سونرا تازا و تمیز بیر ماشین قاباغیمدا دوردو و منی گؤتوروب گئده‌جه‌ییم یئره
یئتیردی.
بۆلبۆللرین نغمه‌سی
سید محمد احمدزاده جنابلاری تعریفلر کی
بیرگون مشهدده آغای علیزادهنین باغیندا آغا مجتهدی‌نین خیدمتـیندهیدک و
صحبتلشیردیک. بیردن بیره، آغا اوخوماغا باشلادی. او زامان بۆلبۆللرین چهچهه‌سی
قوزاندی. نه قدر دؤوره-بره باخسام دا بولبوللری گؤرممدیم. "آغا جان بو
بۆلبۆللر هارادادیرلار کی من اونلاری گؤره‌ممه‌ییرم؟" دئدیم. گۆلومسه‌ییب
دینمه‌دی.
بیرآز کئچدی. حکیمآبادین نئچه
آغاج(فرسخ)لیغیندا بیر باغا گئتدیک. هامان جریان تکرار اولدو. نه قدر آغایا آغایا
یالواردیم کی بو بۆلبۆللر هارادان گلیب و هارادادیرلار کی من اونلاری گؤره‌ممه‌ییرم،
جواب بویورمادیلار.
آنا ایله مهربانلیق
آغای احمد میرزا هاشمزاده تعریفلر: «آغا
مجتهدی، مشهدین رضوان باغینین اوتاقلارینین بیرینده قالاندا، بیر گون صبح کی
صبحانه حاضیرلامیشدیلار، بیر جوانی، اؤز یانلاریندا اورایا گتیردیلر. اۆچوموز
صوبحانه یئدیک. آغا، صبحانه‌سینی یئییب گئدندن سونرا، او جاواندان سوروشدوم
"آغا ایله نئجه تانیش اولدوز و نه نه ایشیز واردی؟" من ایشسیزدیم؛ دئدیم
بس کی بو آغا بورادا ایشلهییر؛ منه بیر ایش وئرمهسینی ایسته‌دیم کی مشغول اولوم.
آما بونو ایسته‌ینده منه بویوردو: "سن آناندان کۆسوب بورایا گلیبسن؛ مگر اونون
آغلاماسینی ائشیتمهییرسن"؟ ائله اوندا آنامین آغلاماسینین سسینی ائشیدیب چوخ
تأثیرله‌نیب متأسف اولدوم. سونرا بویوردو: "جیبینده اۆچ تۆمنین وار بو چولو
دا آل و صبحانه یئدیکدن سونرا آنانین یانینا قاییت و اونا محبت ائت و اونونلا
مهربان اول. بیر ده اونو اینجیتمه یوخسا دونیادا دا آخرتده ده زیانکار
اولارسان"».
اۆره‌ک سیندیرما اجازه‌سی
حاجی فتحعلی آغا تعریفله‌یر: «بیر گون
آغای دوکتور، آغا مجتهدی‌نین یانینا گلیب
دئدی: "آغا، منیم بیر تانیم وار کی اجاره‌یه وئرمیشم. آما مستأجریم نئچه
آیدیر کی اجرهسینی وئرمیر. "یئتیرممیرم" دئییر. علیهینه اقدام ائله‌مه‌مه
اجازه وئریر میسینیز؟" آغا بیرآز ساکیت اولدولار و بیر سؤز دئمه‌دیلر. گلن
گون کی آغای دوکتور گلیب ورود اجازه‌سی ایستهییردی آغا، اجازه وئرمهدی. بیر هفته
قدر دوکتور گلیردی و آغا اجازه وئرمیردی. علتینی سوروشدوغوم زامان بویوردولار:
ییرمی ایل، ائویمیز دالیمیزدا چؤللر آواراسی اولدوق کی بیرینی اینجیدیب اۆره‌یینی
سیندیرمایاق. ایندی بو آغا گیلب بیزدن، اۆره‌ک سیندیرما اجازه‌سی آلا».
آتا آنا رضایتییله مشکللری حل اولونماسی
محترم سیدلردن اولان آغا سید صادق شمس
الدینی تعریفله‌یرلر: «بیر گون آغا مجتهدی‌نین
خدمتینده ایدیم. عرض ائله‌دیم: چوخ یاخشی و تقوالی دوستلاریمدان بیری،
حیاتیندا، همیشه مشکللرله البهیاخادیر؛ ایشلری دون دوشور؛ نه قدر اهل-بیتـه (ع)
یالوارسا دا بیر نتیجه آلاممیر. آغا مجتهدی بیر نئچه دیقه سونرا بویورار: "آغا
سید صادق، سیزین دوستونوزون آتاسی کی ایندی ساغ دئییل اوندان راضی دئییلدیر و
اونون حیاتینداکی مشکللر آتاسینین رضایتسیزلیییندندیر". ائله اورادا نیت ائله‌دیم
کی دوستومون آتاسینین وریندن بیر خیر ایش گؤروم. بو اۆره‌ییمده توتدوغوم تصمیمدن،
هله بیر نئچه لحظه سوووشمامیشدی کی آغا مجتهدی گۆلومسه‌ییب بویوردو:
"دوستوزون آتاسینی گؤردوم کی گومسه‌ییب اوغلوندان راضی اولدو". سونرا،
گئت به گئت دوستومون مشکللر حل اولوب حیاتی یاخشیلاشدی».
مکروه غذا یئمه‌مک
آغای مصطفی حسنی جنابلاری تعریفله‌یرلر:
«بیر گون آغا مجتهدی‌نین خدمتینده ایدیم کی بیر دوکتور، خامیمی ایله، تبریزدن،
اونو گؤرمه‌یه گلدیلر. اونلار، بیر قابلامادا اونا تبریزین سنتی یئمکلریندن اولان
تبریز کۆفته‌سی گتیرمیشدیلر. قابلامانین آغزینی آچدیقلاری زامان کفتهلر هله
بوغلاییردی. اونلار آغایا دئدیلر: "بیز، تبریزین آدلیم یمکلریندن اولان بو
غذانی،سیزین عئشقیزه پیشیریب طیّاره ایله گلمیشیک لفن بیرآز یئیین". آغا بیر قاشیق یئییب منه بویوردو: "بو
قابلامانی سویودوجو(یخچال)یا قوی سونرا یئیه‌ریک". دوکتور و خانیمی گئدندن
سونرا آغایا دئدیم: "اونلار، بو غذانی اوزاق یولدان سیزه گتیرمیشدیلر ندن
یئمه‌دینیز"؟
بویوردولار: "آغا سز بیلمیرسیز کی بو
غذانی یئمک مکروهدور".
گینه سوروشدوم: "نیه مکروهدور؟"
بویوردولار: "آغای دوکتورون خانیمی بو
غذانی آروادلیق عادتی زامانیندا پیشیریبدیر بئله غذانی یئمک مکروهدور"».
بئله‌سی حضرت مهدی خدمتینه یئتیشمک اولماز
حضرت بقیة الله الاعظمـین (عج) حقیقی
خادملریندن و مخلصلریندن اولان قصاب، آغا غلامعلی فرجی جنابلاری تعریفله‌یر : «بیر
گون آغا مجتهدی بویوردولار: " بیریسی منیم یانیما گلیب دئییردی: " من
امام زامانی (عج) بو خصوصیتلر وحاللارلا گؤرموشم". دئدیم کی آغا سنین جیبینده
20000 تن نقد پول وار امام زامانی نئجه گؤره بیلدین؟
آغانین منظورو بو ایدی کی جیب ییرمی مین
تۆمن اول اولا، آدامین دؤوره-برینده‌کیلر آج-یالاواج اولسالار، امان زامانی نئجه
گؤرمک اولار؟»
یاغیش طلبی
سید جلال رئیس السادات تعریفلر: « آغا
مجتهدی‌نین مشهدین گنابادیندا آغای صابری‌نین باغیندا قالدیغی زامان، بیر مدت
اولاردی کی گنابادا یاغیش باغمامیشدی و قوراقلیق و سوسوزلوق اولموشدو. گناباد اهلی
ائشیدیر کی چوخ کرامتلی و شریف بیر ذات اورایا گلیبدیر. آغانین یانینا گئدیب
قوراقلیغین جریانین اونا تعریفلهییب آغادان دوعا ائلهییب یاغیش ایسته‌مهسینی
ایسترلر. آغا مجتهدی بیرآز دۆشونوب بویورارلار کی اوچ گۆنه‌جن یاغیش یاغاجاق.
او زامان، کند اهلی اؤز یئرلرینه
قاییدیرلار و آغانین بویوردوغو کیمی اوچ گۆنه‌جن یاغیش یاغیب منطقه‌نی دویورار».
سون سؤز:
آغا مجتهدی برکتلی عؤمرو بویونجا – ایستر
هجرته مأمور اولدوغو زامان، ایستر اقامت ائتدییی زامان – همیشه – معصوم حضرتلرین
(ع) بویودوقلارینا گؤره السیز-آیاقسیزلارین الیندن توتوب معصوم جنابلارینا (ع)
متوسل اولانلارین – او جنابلارین اذن و اجازه‌سی ایله – جاجتلرینی روا قیلیب
چتینلیکلردن نجات وئرردی.